Ngay trước lễ Thanksgiving, Ken Westerman tiến gần đến quyết định mua chiếc xe điện đầu tiên, một chiếc Tesla Model 3.
Vị giáo viên âm nhạc nghỉ hưu này thuộc tuýp người thích bảo vệ môi trường. Ông tìm kiếm một chiếc xe thay thế mẫu hybrid Toyota Prius đã lái nhiều năm và thử lái mẫu Tesla Model 3.
Ông chết mê với chiếc Tesla nhưng quyết định rằng tầm hoạt động hạn chế của nó - 300 mile (482 km) cho một lần sạc - sẽ là trở ngại cho các chuyến du lịch thông thường của ông từ Ann Arbor (Michigan, Mỹ) đến Đông Duyên hải và tiểu bang Arkansas.
Ông Ken Westerman và chiếc Toyota Prius màu đỏ mới của mình. Trước đó, ông đã suýt chọn mua một chiếc Tesla Model 3.
“Đó là những chuyến đi kéo dài 6-8h và nếu phải dừng để sạc, bạn phải mất thêm 2 giờ nữa”, ông Westerman nói. “Tôi rất thích chiếc xe nhưng tầm hoạt động của nó là điểm yếu”. Thay vì Model 3, ông đã mua một chiếc Prius khác.
Quyết định của ông Westerman chính là vấn đề các nhà sản xuất phải giải quyết tại triển lãm ôtô quốc tế Bắc Mỹ sắp tới ở Detroit (Mỹ). Xe điện sẽ là chủ đề nóng tại đây.
Xe điện có thể chạy 1.000 km cho 1 lần sạc?
Các nhà sản xuất sẽ giới thiệu hàng loạt mẫu xe điện và xe hybrid trong vòng 3 năm tới. Hyundai, Kia, Mini, Nissan và Audi sẽ đem các mẫu xe điện bán tại Mỹ vào năm nay. Để bán được những chiếc xe đó, họ phải thu hút được một tập khách hàng mới.
Nhóm khách hàng phổ thông sẽ khó để chinh phục hơn so với những người giàu có, các nhà “môi trường học” hoặc những người yêu thích công nghệ mới.
Chẳng hạn, ông Westerman nói ông thích một chiếc xe điện với tầm hoạt động 600 dặm (965 km) - tương đương với chiếc Prius với một bình xăng đầy.
Các nhà sản xuất đang phát triển hàng loạt mẫu xe điện để cạnh tranh tại Trung Quốc và châu Âu, nơi chính phủ trợ giá và các đạo luật mới về môi trường cũng thúc đẩy các mẫu xe không xả ra khí thải, Mark Wakefield - Giám đốc quản lý hãng tư vấn AlixParrtners - nói.
Năm ngoái, 361.000 chiếc xe điện và xe hybrid bán ra tại Mỹ, chiếm 2% toàn bộ lượng bán ra, theo thống kê của InsideEVs. Tesla, vốn gặp rắc rối trong khâu sản xuất và phân phối xe, chiếm một nửa trong số đó.
Tuy nhiên, các nhà sản xuất vẫn tỏ ra đầy tham vọng. Năm tới, Ford lên kế hoạch giới thiệu một mẫu xe thể thao đa dụng cỡ nhỏ chạy điện lấy cảm hứng từ mẫu Mustang. Công ty này đã chi 11 tỷ USD để phát triển 16 mẫu xe chạy bằng pin và 24 loại xe điện khác trong vòng 5 năm tới.
“Xe điện đang trong giai đoạn đầu phát triển nhưng chúng tôi nghĩ rằng người dùng sẽ tìm đến chúng tôi khi nghĩ về loại xe này”, Ted Cannis – lãnh đạo nhóm Edison (nhóm phát triển xe điện) của Ford cho hay. “Chúng tôi nghĩ mình đến đúng thời điểm”.
Một chiếc Cadillac CT6 hybrid trưng bày tại triển lãm ôtô Thượng Hải. GM muốn biến xe điện thành một phần trung tâm của dòng Cadillac trong tương lai.
GM cũng có động thái tương tự. Lãnh đạo hãng này nói GM đang đẩy mạnh sản xuất mẫu Chevrolet Bolt chạy điện và đưa cả động cơ này vào dòng Cadillac.
Trạm sạc là vấn đề khác
Các nhà sản xuất đều đồng tình rằng cải thiện công nghệ pin và giảm giá pin sẽ giúp họ sản xuất được những chiếc xe điện với tầm hoạt động lớn hơn. Mong muốn chiếc xe với tầm hoạt động gần 1.000 km của ông Westerman có thể chưa sớm thành hiện thực nhưng thời gian sạc nhanh hơn thì không quá khó.
Tuy nhiên, với thị trường xe điện nói chung, một rào cản lớn khác là trạm sạc. Mặc dù lượng trạm sạc mới xuất hiện ngày càng nhiều tại các trung tâm, điểm đỗ xe - khoảng 20.000 tại Mỹ, chúng vẫn thua xe con số 150.000 cây xăng trên toàn nước Mỹ. Người dùng có thể tự làm trạm sạc tại nhà nhưng sẽ có hàng triệu người sống ở chung cư, căn hộ không thể làm điều đó.
Chris Torrella, sinh viên đại học sống tại một căn nhà thuê ở Ann Arbor, mua một chiếc Tesla Model 3 hồi tháng 3 năm ngoái đã phải thường xuyên đi rất xa để sạc xe mỗi lần.
Anh đưa ra giải pháp mà hiếm ai có thể thử: thuyết phục chủ nhà và trả 8.000 USD để sửa chữa vỉa hè trước nhà dùng làm trạm sạc công cộng.
Số lượng trạm sạc cho xe điện vẫn còn quá ít nếu so với lượng cây xăng.
“Giờ đây, tôi có thể đỗ xe trên phố và sạc. Bất cứ ai ở xung quanh sở hữu một chiếc Tesla cũng có thể làm như vậy”, anh nói.
Thời gian sạc là một vấn đề khác. Ngay cả công nghệ Supercharge của Tesla cũng mất 40 phút để sạc 80%. Nếu sạc tại nhà, người dùng buộc phải để qua đêm.
Các nhà sản xuất đang cố giải quyết thử thách này. GM, Nissan, Volkswagen và một số nhà sản xuất đang làm việc với đối tác để thiết lập nhiều trạm sạc hơn.
Họ nhận được sự giúp đỡ của Electrify America, công ty do Volkswagen cấp vốn để thiết lập (ban đầu) 600 trạm sạc tại cây xăng và 1.500 trạm khác tại các tòa nhà văn phòng và căn hộ.
Tuy nhiên, mạng lưới của Electrify America cũng chỉ đáp ứng khoảng 10% nhu cầu sạc trên toàn bộ nước Mỹ vào năm 2021, CEO Giovani Palazzo nói tại triển lãm Los Angeles hồi tháng 11.
“Chúng tôi không thể tự làm tất cả”, ông nói. “Chúng tôi cần những người chơi khác”.
Electrify America cũng kỳ vọng thiết lập các trạm sạc 350 kW trong vòng vài năm tới. Về mặt lý thuyết, nó có thể giúp sạc đầy pin xe trong 15 phút. Khoảng 80% các trạm sạc hiện tại chỉ có công suất 120 kW.
Một yếu tố tiềm năng khác là các nhà sản xuất sẽ tung ra thị trường nhiều lựa chọn khác nhau. Model 3, Chevrolet Bolt, Nissan Left đều là xe cỡ nhỏ, loại xe mà ít người Mỹ ưa thích. Tuy nhiên, những mẫu xe cỡ lớn sẽ sớm xuất hiện với phạm vi rộng.
“Sự đa dạng là chưa có trên thị trường nhưng sẽ sớm thôi, các mẫu SUV chạy điện cỡ nhỏ và trung sẽ xuất hiện. Người mua sẽ nhiều hơn”, Brian Maragno - Giám đốc bộ phận bán hàng và marketing ngành E.V của Nissan chia sẻ. “Thị trường, trong vài năm tới, sẽ rất khác”.