Áp dụng song song tiêu chuẩn cũ và mới
Ông Nguyễn Hữu Trí, Phó cục trưởng Cục Đăng kiểm VN cho biết, theo chỉ đạo của Bộ GTVT, thời gian qua, Cục đã nghiên cứu giải pháp kiểm soát chặt chẽ hơn, nhằm hạn chế chất gây ô nhiễm từ khói thải ôtô phù hợp điều kiện các địa phương, khu vực. Sau khi tổ chức hội thảo, tiếp thu ý kiến, đến nay, Cục đã chốt phương án đề xuất nâng mức tiêu chuẩn khí thải so với hiện nay và sẽ trình Bộ GTVT vào đầu tháng 8/2018.
Tại các hội thảo gần đây, một số ý kiến chuyên gia, doanh nghiệp cho rằng nên quy định mức khí thải theo tuổi phương tiện. Trường hợp xe không đạt chuẩn vẫn được phép lưu thông nhưng bị dán Tem màu đỏ và phải trả thêm phí bảo vệ môi trường. Tại các thành phố, chính quyền có thể quy định khu vực cấm xe đạt chuẩn khí thải thấp hoạt động để giảm ô nhiễm không khí từ loại phương tiện này. |
“Cục Đăng kiểm VN sẽ đề xuất bổ sung thêm tiêu chuẩn khí thải ô tô theo mức: Xe dùng xăng chỉ được phép tối đa có 3,5% CO; xe dùng nhiên liệu diesel 60% HSU, 800 HC (ppm thể tích). Đây là tiêu chuẩn bằng với mức 2 được quy định tại Quyết định 249 ngày 10/10/2005 của Thủ tướng về lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải đối với phương tiện giao thông cơ giới đường bộ, áp dụng từ cuối năm 2019. Khi đó, có những ô tô phải đạt tiêu chuẩn khí thải cao hơn so với hiện nay mới được cấp chứng nhận kiểm định để lưu hành”, ông Trí nói và cho biết, kèm theo đó là phân chia loại xe theo tuổi để áp dụng tiêu chuẩn phù hợp.
Cụ thể, tiêu chuẩn mới được áp dụng ngay với tất cả các xe được sản xuất sau năm 1999, trong trường hợp không đạt sẽ được gia hạn thêm một chu kỳ đăng kiểm. Còn đối với xe sản xuất trước năm 1999 được áp dụng theo tiêu chuẩn hiện nay.
Cục Đăng kiểm VN cho biết thêm, hiện tiêu chuẩn về thành phần chất gây ô nhiễm trong khói thải xe ôtô đang được quy định ở mức: tối đa có 4,5% CO đối với xe dùng xăng; 72% HSU, 1.200 HC (ppm thể tích) đối với xe dùng nhiên liệu diesel. Tiêu chuẩn này được áp dụng trên toàn quốc từ cách đây 10 năm, nên đến nay khi số lượng phương tiện tăng gấp 3 lần, khiến tổng lượng phát thải các chất gây ô nhiễm không khí tăng tương ứng, đặc biệt là tại các đô thị.
Địa phương có thể khoanh vùng xe Tem đỏ
Ông Lại Thái Phong, Phòng Kiểm định xe cơ giới, Cục Đăng kiểm VN, thành viên Ban nghiên cứu dự thảo đề xuất cho biết, hiện một số nước trong khu vực châu Á và thế giới kiểm soát khí thải theo tuổi xe, theo khu vực hoạt động. Trong đó, có nước quy định xe đạt tiêu chuẩn khí thải cao mới được lưu hành trong khu vực vùng lõi đô thị. Thực tế tại Việt Nam, nếu chỉ áp dụng tiêu chuẩn cao hơn cho tất cả các phương tiện sẽ khiến nhiều phương tiện có tuổi đời cao khó đáp ứng, chi phí sửa chữa tốn kém thậm chí không thể đáp ứng. Giải pháp trên nhằm giúp doanh nghiệp, chủ phương tiện cũ giảm chi phí sửa chữa, nâng cấp phương tiện so với phương án áp dụng tiêu chuẩn cao hơn cho tất cả các loại xe. Bên cạnh đó, các trung tâm kiểm định cũng thuận lợi trong việc kiểm tra khí thải, không phải đầu tư thiết bị đo khí thải, thay đổi phương pháp kiểm tra so với hiện nay.
“Năm 1999-2019 là mốc 20 năm, thuộc chu kỳ máy móc phương tiện bị hao mòn lớn, xuống cấp và phát thải nhiều, trong đó xe tải cũng vào giai đoạn cuối của niên hạn sử dụng. Theo nghiên cứu, các xe được sản xuất sau năm 1999 cũng có chất lượng tốt hơn so với giai đoạn trước đó”, ông Phong giải thích về lý do chọn mốc xe sản xuất năm 1999 để kiểm soát.
Liên quan đến phương án kiểm soát khí thải theo tuổi phương tiện, Cục Đăng kiểm VN cũng dự kiến dán Tem kiểm định màu đỏ, có gạch chéo đối với xe chỉ đạt tiêu chuẩn khí thải mức thấp để làm dấu hiệu nhận biết. “Chính quyền các địa phương có thể căn cứ tình hình thực tế, nhu cầu kiểm soát ô nhiễm không khí để quy định khu vực tại địa phương giới hạn phương tiện đạt chuẩn khí thải thấp hoạt động. Tem màu đỏ giúp lực lượng chức năng phát hiện, xử lý các trường hợp vi phạm vùng hoạt động”, đại diện Cục Đăng kiểm VN cho biết.