Kỳ họp thứ 73 Ủy ban bảo vệ môi trường biển (MEPC)

25/10/2018

Ủy ban bảo vệ môi trường biển (MEPC) của Tổ chức Hàng hải quốc tế (IMO) đã nhóm họp kỳ họp lần thứ 73 từ ngày 22 đến ngày 26/10/2018 tại Trụ sở của Tổ chức hàng hải quốc tế (IMO) thành phố Luân Đôn, Vương quốc Anh.


Kỳ họp thứ 73 Ủy ban bảo vệ môi trường biển (MEPC)

Tham dự kỳ họp lần này của MEPC có 174 đoàn đại biểu từ các quốc gia thành viên và các tổ chức phi chính phủ. Đoàn đại biểu Việt Nam tham dự kỳ họp bao gồm các đại diện từ Cục Hàng hải Việt Nam và Cục Đăng kiểm Việt Nam. Đại diện của Cục Đăng kiểm Việt Nam là ông Phạm Hải Bằng, Trưởng phòng Tàu biển tham dự.

Chương trình nghị sự chủ yếu bao gồm:

* Cắt giảm phát thải khí gây hiệu ứng nhà kính từ tàu

* Các công việc tiếp theo về hiệu quả năng lượng tàu

* Triển khai thực hiện giới hạn mức lưu huỳnh vào năm 2020

* Rác thải nhựa trên biển

* Triển khai thực hiện văn kiện về quản lý nước dằn

* Sử dụng và vận chuyển dầu nặng là nhiên liệu tàu biển trong vùng Bắc cực

* Các dự thảo bổ sung sửa đổi Công ước MARPOL về các chất có độ nhớt cao.

* Phê chuẩn các dự thảo hướng dẫn và các sửa đổi bổ sung MARPOL

1/ Cắt giảm phát thải khí gây hiệu ứng nhà kính từ tàu

Ủy ban mong muốn xây dựng và thống nhất về một chương trình hành động để thực hiện chiến lược ban đầu của IMO về cắt giảm phát thải khí gây hiệu ứng nhà kính (GHG) đã được thông qua vào tháng 4 năm 2018. Nhóm công tác (ISWG) đã nhóm họp trong tuần trước ngày họp của MEPC 73 từ ngày 15-19 tháng 10 để thực hiện công việc này và sẽ báo cáo tới Ủy ban.

Theo "mức độ kỳ vọng - levels of ambition" đã xác định, chiến lược GHG ban đầu dự kiến một mức cắt giảm tổng lượng phát thải GHG từ vận tải biển quốc tế và sẽ được nêu ra càng sớm càng tốt. Tổng phát thải hàng năm GHG từ vận tải biển phải được giảm ít nhất 50% vào năm 2050 so với mức của năm 2008, trong khi đó các nỗ lực phải được cùng lúc tiếp tục theo hướng loại bỏ hoàn toàn phát thải GHG.

Chiến lược ban đầu đề cập đến một loạt các giải pháp ngắn hạn, trung hạn, và dài hạn sẽ được IMO xem xét. Các giải pháp ngắn hạn có thể được hoàn tất và thống nhất cho giai đoạn từ năm 2018 đến năm 2023; giải pháp trung hạn cho giai đoạn từ năm 2023 đến 2030 và các giải pháp dài hạn cho sau năm 2030.

Khởi đầu cho quá trình hướng tới thông qua một Chiến lược sửa đổi vào năm 2023 sẽ là hệ thống thu thập dữ liệu tiêu thụ dầu nhiên liệu của các tàu biển có dung tích từ 5000GT trở lên bắt đầu có hiệu lực từ ngày 01/01/2019, và một nghiên cứu lần thứ tư của IMO về khí gây hiệu ứng nhà kính sẽ được bắt đầu vào nửa đầu năm 2019.

2/ Các công việc tiếp theo về hiệu quả năng lượng tàu (xem xét về EEDI)

MEPC sẽ nhận được một báo cáo về tiến trình xem xét Chỉ số thiết kế hiệu quả năng lượng tàu (EEDI) "sau giai đoạn 2" của nhóm công tác qua thư (the correspondence group). Nhóm công tác đã đệ trình một báo cáo tạm thời tới MEPC 73 và báo cáo cuối cùng sẽ phải đệ trình tới MEPC 74 (tổ chức vào mùa xuân năm 2019) với các khuyến nghị cho thời hạn và mức giảm đốivới các yêu cầu  EEDI "giai đoạn 3". Điều này có thể dẫn đến các yêu cầu siết chặt hơn cho một số loại tàu.

3/ Triển khai thực hiện mức giới hạn mức lưu huỳnh 0,5% vào năm 2020

Giới hạn mức lưu huỳnh 0,5% trong nhiên liệu tàu biển sẽ có hiệu lực từ ngày 01/01/2020 theo MARPOL, sẽ có lợi cho môi trường và sức khỏe con người. Mức giới hạn này sẽ áp dụng toàn cầu trong khi trong vùng kiểm soát phát thải (ECAs) mức giới hạn thấp hơn ở 0,1%.

Ngày có hiệu lực 01/01/2020 đã được thông qua vào năm 2008 và được IMO xác nhận vào tháng 10 năm 2016. IMO đã làm việc với các quốc gia thành viên và ngành công nghiệp để ủng hộ mức giới hạn mới này. MEPC 73 sẽ phê chuẩn Hướng dẫn lập kế hoạch thực hiện cho tàu cũng như hướng dẫn thực hành tốt nhất cho các quốc gia thành viên/ quốc gia ven biển và các nhà cung cấp dầu nhiên liệu.

Thực thi, tuân thủ và giám sát mức giới hạn lưu huỳnh sẽ là trách nhiệm của quốc gia thành viên Phụ lục VI MARPOL. MEPC 73 sẽ thông qua một sửa đổi bổ sung MARPOL để cấm chuyên chở nhiên liệu không phù hợp trừ khi tàu được lắp đặt một hệ thống làm sạch khí xả (scruber). Thông qua bổ sung sửa đổi này sẽ không làm thay đổi ngày có hiệu lực của mức giới hạn lưu huỳnh 0,5% từ 01/01/2020. Nó được dự kiến là một biện pháp bổ sung để hỗ trợ sự nhất quán thực hiện, tuân thủ và chế tài được các quốc gia tiến hành mà đặc biệt là lực lượng kiểm tra nhà nước cảng biển (PSC).

Hầu hết các tàu biển được dự kiến sẽ sử dụng các sản phẩm pha trộn mới của dầu nhiên liệu để đáp ứng mức giới hạn lưu huỳnh 0,5% trong nhiên liệu. Hiện tại, mức giới hạn lưu huỳnh tối đa trong nhiên liệu là 3,5% trên toàn cầu (và 0,1% trong 4 vùng kiểm soát phát thải (ECA): khu vực biển Baltic, Biển Bắc, khu vực Bắc Mỹ (bao trùm cả các vùng bờ biển của Mỹ và Canada), và khu vực biển Caribbean của Mỹ (xung quanh Puerto Rico và Đảo Virgin thuộc Mỹ.

4/ Rác thải nhựa trên biển

MEPC sẽ xem xét một số đề xuất đối với vấn đề rác thải nhựa trên biển phát sinh từ vận tải biển trong nội dung mục tiêu phát triển bền vững 14 (SDG 14) trên đại dương. Một số đề xuất đã được đưa ra xem xét, bao trùm các vấn đề như nghiên cứu trạng thái của rác thải nhựa trên biển, xem xét sự sẵn có và đầy đủ cơ sở tiếp nhận tại cảng, xem xét bố trí đánh dấu và thu hồi dụng cụ đánh cá, báo cáo về mất mát dụng cụ đánh cá và các thùng chứa, tạo thuận lợi cung cấp dụng cụ đánh cá tìm lại được hoặc chuyển các chất thải do chế biến cá tới các cơ sở tiếp nhận tại cảng, xem xét công tác đào tạo, nâng cao nhận thức và tăng cường hợp tác quốc tế.

Ủy quan mong muốn xây dựng và thống nhất về một kế hoạch hành động để xử lý vấn đề rác thải nhựa, và nhất trí về phạm vi công việc giao cho các Tiểu ban, đặc biệt Tiểu ban về ngăn ngừa và ứng phó ô nhiễm (PPR).

5/ Triển khai thực hiện văn kiện về quản lý nước dằn

Công ước quốc tế về kiểm soát và quản lý nước dằn và cặn nước dằn của tàu năm 2004 (Công ước BWM) có hiệu lực từ tháng 9 năm 2017. Tới thời điểm hiện tại, đã có 77 quốc gia phê chuẩn tham gia công ước, chiếm 77,1% tổng dung tích đội tàu buôn thế giới. Bổ sung sửa đổi công ước này liên quan đến điều khoản thực hiện đã được thông qua tại kỳ họp trước (MEPC 72).

MEPC đã công nhận rằng có thể trong tương lai cần phải cải tiến Công ước BWM khi đã có kinh nghiệm triển khai thực hiện.

MEPC 71 đã thông qua giai đoạn tạo dựng kinh nghiệm của Công ước BWM và MEPC 72 đã phê chuẩn kế hoạch thu thập và phân tích dữ liệu cho EBP. Dựa trên kinh nghiệp và sự phản hồi nhận được,cũng như việc phân tích các dữ liệu thu thập được,dự thảo bổ sung sửa đổi Công ước có thể sẽ được đưa ra xem xét tại kỳ họp MEPC 79 (vào năm 2022). Ủy ban sẽ được cập nhật về tình trạng chuẩn bị thu thập dữ liệu và sẽ xem xét cách thức cung cấp hỗ trợ cần thiết cho giai đoạn tạo dựng kinh nghiệm sẽ được tiến hành và quản lý.

MEPC 73 dự kiến sẽ phê chuẩn Hướng dẫn về giới hạn thiết kế hệ thống của Hệ thống quản lý nước dằn và sẽ xem xét dự thảo Hướng dẫn phê chuẩn sự phù hợp của từng BWMS theo quy định D-2 của Công ước BWM cùng với thử hoạt động. MEPC 73 cũng sẽ xem xét các đề xuất phê chuẩn các hệ thống quản lý nước dằn có sử dụng các hoạt chất.

6/ Sử dụng và vận chuyển dầu nặng là nhiên liệu trong vùng Bắc cực

IMO đã đồng ý rằng Tiểu ban ngăn ngừa và ứng phó ô nhiễm (PPR) cần xây dựng một quy định cấm sử dụng và chuyên chở dầu nặng là nhiên liệu tàu biển trên các vùng nước tại hai cực trái đất, dựa trên một đánh giá tác động của quy định cấm này.

MEPC 73 sẽ xem xét một quá trình đánh giá tác động thích hợp. Hiện tại việc vận chuyển và sử dụng dầu nặng là nhiên liệu bị cấm trong vùng Nam cực theo quy định 43 Phụ lục I MARPOL. Luật vùng Cực (Polar Code) khuyến nghị rằng quy tắc tương tự phải được áp dụng cho Bắc cực.

7/ Các dự thảo bổ sung sửa đổi Công ước MARPOL về các chất có độ nhớt cao

MEPC sẽ xem xét phê chuẩn dự thảo bổ sung sửa đổi Phụ lục II MARPOL để siết chặt các yêu cầu xả thải đối với nước rửa két có chứa các sản phẩm bền nổi có độ nhớt cao và/ hoặc có điểm chảy cao mà có thể hóa rắn trong một số điều kiện (ví dụ một số loại dầu thực vật và hàng hóa có tính paraffin). Dự thảo sửa đổi bổ sung được đưa ra là kết quả của một số quan ngại về tác động đến môi trường do việc xả thải được phép các sản phẩm như vậy và sẽ siết chặt hơn các yêu cầu xả thải từ tàu nước rửa két có chứa các chất như vậy.

8/ Phê chuẩn các hướng dẫn và các vấn đề khác

- Phê chuẩn dự thảo Hương dẫn xả nước của thiết bị tuần hoàn khí xả (EGR).

- Phê chuẩn dự thảo sửa đổi bổ sung Bộ luật quốc tế về kết cầu và thiết bị của tàu chở xô hóa chất nguy hiểm (IBC Code), bao gồm dự thảo sửa đổi chương 17 (Tóm tắt các yêu cầu tối thiểu), chương 18 (Danh mục các chất không áp dụng Bộ luật), chương 19 (Danh mục sản phẩm chở xô), và chương 21 (Tiêu chuẩn xác định yêu cầu chuyên chở các sản phẩm thuộc điều chỉnh của Bộ luật IBC).

- Phê chuẩn dự thảo Thông tư MEPC về hướng dẫn chuyên chở nhiên liệu giàu năng lượng và các sản phẩm hòa trộn.

- Phê chuẩn dự thảo phần IV Hướng dẫn sử dụng các chất làm tan dầu để chống ô nhiễm dầu trên biển, tập trung vào việc sử dụng các chất này phía dưới mặt nước biển.

- Phê chuẩn dự thảo Hướng dẫn sử dụng nhật ký điện tử theo MARPOL và các dự thảo sửa đổi liên quan đến MARPOL và Luật Kỹ thuật NOx.


Tác giả: H. Bằng (từ Luân Đôn, Vương quốc Anh)