Lịch sử hình thành và phát triển của hộp số tự động

09/05/2022

Có thể nói sự ra đời của hộp số tự động trên xe ô tô đã thay đổi cục diện của ngành công nghiệp ô tô lúc bấy giờ. Việc lái xe đã trở nên đơn giản đi một chút ngay cả người già và phụ nữ vẫn có thể lái xe. Hộp số tự động cũng đa thay đổi thói quen lái xe của đại đa số con người.

090522.36.jpg

Hộp số tự động ngày nay

Sự ra đời của hộp số sàn cũng là sự xuất hiện của một cuộc chiến mà có lẽ sẽ chẳng bao giờ có hồi kết. Đó là cuộc chiến giữa những người mang trong mình một tình yêu mãnh liệt với những chiếc xe cũng như vẻ đẹp cơ khí của cần số sàn và những người yêu thích sự nhẹ nhàng tiện lợi khi lái xe đặc biệt là phụ nữ.

Chúng ta có thể dễ dàng thấy rằng giữ một xã hội xô bồ và hối hả như hiện nay. Con người sẽ dần hướng đến những thứ tiện lợi và nhanh chống. Hãy tượng tượng bạn đang mắc kẹt trên một con đường đầy phương tiện, xe chỉ di chuyển từng chút một. Bạn sẽ chọn xe số sàn hay số tự động ? Phần thắng chắc chắn sẽ nằm ở số tự động. Tuy nhiên những người yêu thích xe cũng như hộp số sàn thì lại cho rằng bản thân họ và xe có thể ”hợp nhất” khi sử dụng xe số sàn.

Ai là người khai sinh ra hộp số sàn?

090522.37.jpg

Chiếc Sturtevant

Ai là người đầu tiên khai sinh ra hộp số sàn thực sự vẫn là một ẩn số và còn nhiều tranh cải. Nhiều nhà sử học đã cho rằng vào năm 1904 ở Mỹ có hai anh em nhà Sturtevant đã sử dụng một cỗ xe có động cơ tuy nhiên nó chỉ có 2 số và không có số lùi. Bánh đà được gắn liền với đầu vào của hộp số và nó được dẫn động bởi động cơ.

Tuy nhiên người ta đã phải nổ lực nghiên cứu một phương án khác vì độ bền của nó không cao. Hộp số 2 cấp này không thể chịu được áp lực từ trọng lượng của xe tác dụng theo phương thẳng đứng nên mỗi khi chuyển số 2 thì nó sẽ bị hỏng.

Ai là người khai sinh ra hộp số tự động?

Ở một diễn biến khác, có người cho rằng cha đẻ đầu tiên của hộp số tự động là một kĩ sư máy hơi nước đến từ Canada. Ông tên Alfred Horner Munro và vì ông là kĩ sư máy hơi nước. Do vậy ngôn ngữ thiết kế của ông cũng có phần khác lạ.

090522.38.jpg

Kỹ sư Alfred Horner Munro.

Vào năm 1923 ông đã có một phát minh đó là sử dụng khí nén thay vì chất lỏng thủy lực để dịch chuyển các bánh răng bên trong hộp số. Tuy nhiên vì tính độc đáo cũng như là sự cầu kì trong thiết kế mà loại hộp số này của ông đã không thể thương mại hóa.

Một thập kỉ sau, hai kĩ sư người Brazil là Fernando Lehly Lemos và José Braz Araripe đã chế tạo thành công hộp số tự động thủy lực. Những năm sau đó thì các hãng như Chrysler và General Motors đã nỗ lực để nghiên cứu và phát triển hộp số tự động với bộ điều khiển là biến mô thủy lực. Và hộp số sàn mà ngày này chúng ta vẫn đang sử dụng thật sự rất khác biệt.

Lúc bấy giờ người ta gọi nó là hộp số tự động vì nó có thể thay đổi số khi xe đang di chuyển. Tuy nhiên khi xe đứng yên tại chỗ mà người lái muốn thay đổi số thì phải sử dụng bàn đạp ly hợp. Thế hệ sau này đã gọi nó là hộp số bán tự động.

090522.39.jpg

Bản vẽ đầu tiên về hộp số tự động của kỹ sư máy hơi nước Alfred Horner Munro

Bước ngoặc tạo nên sự thành công vang dội của hộp số tự động:

Có thể nói General Motors và cái tên Hydra Matic đã là huyền thoại đối với hộp số tự động. Sau một khoảng thời gian nổi lực nghiên cứu và phát triển thì vào năm 1930 General Motors đã cho ra đời một hộp số tự động sử dụng biến mô thủy lực để chuyển số. Nó có 4 số và không có bất cứ ly hợp nào. Và họ đã đặt cho nó một cái tên là Hydra Matic Drive.

Mặc dù hộp số tự động Hydra Matic được giới thiệu vào năm 1930 nhung mãi đến năm 1939 nó mới được sản xuất đại trà và năm 1940 nó là một lựa chọn tùy ý khách hàng khi mua xe Oldsmobile. Lần đầu tiên mà hộp số sàn xuất hiện cũng là bước ngoặc thay đổi cả một ngành công nghiệp xe hơi.

090522.40.jpg

Hộp số tự động lần đầu tiên xuất hiện trên Oldsmobile.

Vào thế chiến thứ 2 năm 1942, nhu cầu sử dụng xe tăng của quân đội tăng cao do đó hầu như các nhà máy sản xuất xe hơi đã ngưng không sản xuất xe hơi mà chuyển sang sản xuất xe tăng để phục vụ cho chiến tranh. Các mẫu xe tăng lúc bấy giờ đều sử dụng hộp số tự động Hydra Matic. Sau khi kết thúc chiến tranh thế giới thứ 2 thì nhu cầu sử dụng xe hơi tăng cao, các hãng xe quay lại sản xuất xe hơi và hộp số tự động là một lựa chọn của hơn 75% người tiêu dùng lúc bấy giờ.

Hộp số Jetaway là một hộp số khác với nhiều sự tinh chỉnh của General Motors để thay thế cho Hydra-Matic. Tuy nhiên, nó lại không mang lại những sự thành công mà họ mong đợi mà nó đã nhanh chóng bị thay thế bởi hộp số mới có tên Turbo Hydra-Matic vào năm 1969.

090522.41.jpg

Hộp số tự động đã sử dụng trong xe tăng ở thế chiến thứ 2.

Có thể nói hộp số Hydra Matic là hộp số tự đồng tiệm cận đối với hộp số tự động ngày nay mà chúng ta sử dụng ngoại trừ việc sử dụng khớp nối thủy lực thay vì biến mô thủy lực. Một điều hiển nhiên rằng hộp số tự động ngày nay sẽ dẫn nguồn năng lượng từ động cơ và đi ra khỏi hộp số một cách tốt hơn, đồng thời mang lại hiệu suất truyền lực cao hơn.

Ngày nay trên cần số của hộp số tự động có nhiều sự lựa chọn như số P (đỗ xe), số N (Neutral) hoặc số tay hay là lẫy chuyển số. Tuy nhiên ở hộp số Hydra Matic nó không có số P. Muốn ngăn không cho xe trôi người ta sẽ chuyển sang số lùi (R). Và xe có thể tắt máy bất cứ lúc nào mặc dù cho nó không nằm ở vị trí số P.

090522.42.jpg

Hộp số Turbo Hydra Matic

Điều này có nghĩa là xe có thể được đề nổ dù cho nó đang ở bất cứ vị trí số mấy trong hộp số. Do đó, nó sẽ khiến xe bị giật trôi khi xe chưa được cài số N. Đây cũng đc xem là một nhược điểm khá lớn của Hydra Matic.

Hydra Matic được xem là hộp số tự động đầu tiên được thương mại hóa trong ngành công nghiệp xe hơi. Nó đã thay đổi hoàn toàn ngành công nghiệp xe hơi cũng như đem lại những thành tựu to lớn dù ra đời sau hộp số sàn. Nhưng không vì sự xuất hiện của nó mà người ta bỏ mặc hộp số sàn. Cho đến ngày nay, vẫn còn rất đông đảo “người hâm mộ” hộp số sàn.