Đề xuất ưu đãi thuế phát triển ngành công nghiệp ô tô

12/08/2019

Dự thảo nghị định áp dụng quy định thuế suất thuế NK ưu đãi 0% đối với nguyên liệu, vật tư, linh kiện trong nước chưa sản xuất được NK để sản xuất các sản phẩm hỗ trợ ưu tiên phát triển cho ngành sản xuất, lắp ráp ô tô.

Lượng ô tô nhập khẩu nguyên chiếc tăng đột biến, là áp lực lớn đối với các DN sản xuất,
Lượng ô tô nhập khẩu nguyên chiếc tăng đột biến, là áp lực lớn đối với các DN sản xuất, lắp ráp ô tô trong nước.

Bộ Tài chính vừa hoàn thiện và gửi xin ý kiến dự thảo nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định 125/2017/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung Nghị định 122/2016/NĐ-CP của Chính phủ về Biểu thuế xuất khẩu, Biểu thuế nhập khẩu (NK) ưu đãi, Danh mục hàng hóa và mức thuế tuyệt đối, thuế hỗn hợp, thuế NK ngoài hạn ngạch thuế quan. Trong đó, đã sửa đổi, bổ sung quy định về thuế suất thuế NK ưu đãi đối với nguyên liệu, vật tư, linh kiện để sản xuất các sản phẩm hỗ trợ ưu tiên phát triển cho ngành công nghiệp ô tô giai đoạn năm 2019 – 2023 (Chương trình ưu đãi thuế công nghiệp hỗ trợ - CNHT).

Tháo gỡ điểm nghẽn để phát triển CNHT

Theo Bộ Tài chính, thời điểm này, cần thiết xây dựng chính sách ưu đãi thuế NK đối với nguyên liệu, vật tư, linh kiện để sản xuất sản phẩm CNHT ưu tiên phát triển cho ngành sản xuất, lắp ráp ô tô giai đoạn 2019 - 2023; đồng thời để tháo gỡ những điểm nghẽn trong phát triển các ngành công nghiệp ưu tiên và phát huy điểm mạnh hiện có của các DN CNHT để tăng tỷ lệ nội địa hóa trong các ngành công nghiệp ưu tiên phát triển, đáp ứng được điều kiện cần và đủ trong phát triển ngành CNHT.

Theo cam kết tại Hiệp định CPTPP, thuế NK ô tô nguyên chiếc giảm dần về 0% sau 7 - 9 năm, còn theo EVFTA, thuế NK ô tô nguyên chiếc cũng sẽ giảm dần về 0% sau 9 - 10 năm nữa. Hiện nay, thuế NK ô tô từ các nước khu vực ASEAN đã giảm xuống còn 0% (mức thuế 0% bắt đầu áp dụng từ năm 2018). Như vậy, tới năm 2030, thị trường ô tô Việt Nam sẽ mở cửa hoàn toàn cho các trung tâm sản ô tô lớn trên thế giới bao gồm ASEAN, Nhật Bản, Mexico và EU.  
 

Các DN CNHT chủ yếu là DN nhỏ và vừa với quy mô và năng lực còn nhỏ yếu. Trong khoảng 1.800 DN sản xuất phụ tùng, linh kiện thì chỉ có khoảng 300 DN trong nước tham gia vào mạng lưới sản xuất của các tập đoàn đa quốc gia. Mặc dù còn nhiều hạn chế, nhưng DN CNHT của Việt Nam lại có năng lực khá tốt tại một số lĩnh vực.

Các sản phẩm này đã đáp ứng nhu cầu trong nước và được xuất khẩu sang nhiều quốc gia trên thế giới. DN CNHT trong nước đã có thể cung cấp một số phụ tùng, linh kiện nhựa, cao su cho các sản phẩm điện tử, ô tô xe máy, phụ tùng linh kiện nhôm và kim loại cho ô tô, xe máy và các sản phẩm máy móc thiết bị… 

Với những lý do nêu trên và kiến nghị của một số địa phương, hiệp hội, DN, Bộ Tài chính dự kiến bổ sung Điều 7b quy định Chương trình ưu đãi thuế NK trong thời hạn 5 năm 2019 - 2023 đối với nguyên liệu, vật tư, linh kiện trong nước chưa sản xuất được NK để sản xuất các sản phẩm công nghiệp hỗ trợ ưu tiên phát triển cho ngành sản xuất, lắp ráp ô tô. 

Ưu đãi thuế 0% linh kiện trong nước chưa sản xuất được


Dự thảo nghị định áp dụng quy định thuế suất thuế NK ưu đãi 0% đối với nguyên liệu, vật tư, linh kiện trong nước chưa sản xuất được NK để sản xuất các sản phẩm hỗ trợ ưu tiên phát triển cho ngành sản xuất, lắp ráp ô tô.

Báo cáo của Bộ Tài chính cho thấy, mức độ tăng trưởng trung bình phân khúc xe du lịch trong 5 năm vừa qua đạt từ 30 – 40% và dự báo tới 2025, thị trường sẽ nhanh chóng tiệm cận với con số 1 triệu xe bán ra/năm. Đây chính là tiền đề, cơ hội cũng là thách thức đối với ngành CNHT ô tô Việt Nam khi quy mô thị trường đã đủ lớn để đầu tư phát triển công nghiệp phụ trợ.

 

Tại thời điểm đăng ký tờ khai hải quan, người khai hải quan căn cứ thực tế hàng NK để kê khai mã hàng hóa, nộp thuế theo mức thuế suất thuế NK thông thường hoặc mức thuế suất thuế NK ưu đãi hoặc thuế suất thuế NK ưu đãi đặc biệt theo quy định hiện hành, chưa áp dụng mức thuế suất thuế N  K ưu đãi 0% của Chương trình ưu đãi thuế CNHT.

Việc áp dụng mức thuế suất ưu đãi 0% thực hiện theo quy định tại nghị định này. Đối tượng áp dụng là các DN hoạt động trong ngành sản xuất linh kiện, phụ tùng ô tô.

DN phải cam kết NK nguyên liệu, vật tư, linh kiện để sản xuất, lắp ráp sản phẩm có tên trong Danh mục sản phẩm CNHT ưu tiên phát triển cho ngành sản xuất, lắp ráp ô tô theo quy định. DN phải có hợp đồng mua bán sản phẩm với các DN sản xuất, lắp ráp xe ô tô đáp ứng điều kiện của chương trình ưu đãi thuế quy định tại nghị định này. Ngoài ra, DN phải có cơ sở sản xuất, có quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng đối với máy móc, thiết bị tại cơ sở sản xuất sản phẩm trên lãnh thổ Việt Nam; nguyên liệu, vật tư, linh kiện trong nước chưa sản xuất được do DN trực tiếp NK để sản xuất, lắp ráp sản phẩm CNHT ưu tiên phát triển. Việc xác định nguyên liệu, vật tư, linh kiện trong nước chưa sản xuất căn cứ theo quy định của Bộ Kế hoạch và Đầu tư về danh mục nguyên liệu, vật tư, bán thành phẩm trong nước đã sản xuất được.

Việc giảm thuế nguyên liệu, vật tư, linh kiện để sản xuất sản phẩm CNHT ưu tiên phát triển cho ngành sản xuất, lắp ráp ô tô, theo Bộ Tài chính, trước mắt có thể giảm số thu từ thuế NK nguyên liệu, linh kiện, vật tư, tuy nhiên sẽ góp phần thúc đẩy DN CNHT phát triển, từ đó tăng các khoản thu thuế nội địa khác như thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế giá trị gia tăng, góp phần tạo công văn việc làm, đảm bảo an sinh xã hội, thu hút đầu tư đối với ngành CNHT, cải thiện cán cân thương mại, góp phần lan tỏa thúc đẩy các ngành công nghiệp khác phát triển.

Theo quy định, chậm nhất sau 30 ngày kể từ ngày 30/6 hoặc ngày 31/12 hàng năm DN có công văn gửi cơ quan hải quan đề nghị áp dụng mức thuế suất ưu đãi 0% theo Chương trình ưu đãi thuế CNHT. Giai đoạn đề nghị áp dụng thuế suất 0% của DN tối đa không quá 6 tháng tính từ ngày 1/1 đến ngày 30/6 hoặc từ ngày 1/7 đến ngày 31/12 hàng năm. Trong quá trình kiểm tra hồ sơ đề nghị áp dụng thuế suất 0%, trường hợp hồ sơ đề nghị áp dụng mức thuế suất 0% nếu chưa đầy đủ thành phần hồ sơ theo quy định, cơ quan hải quan có văn bản đề nghị DN bổ sung hồ sơ. Trường hợp cơ quan hải quan có nghi vấn về tính chính xác của các thành phần hồ sơ thì thực hiện kiểm tra tại trụ sở cơ quan hải quan hoặc trụ sở cơ quan của người nộp thuế theo quy định của pháp luật về quản lý thuế.

Theo bà Trần Thị Bích Ngọc – Trưởng phòng Chính sách thuế xuất nhập khẩu, Vụ Chính sách thuế (Bộ Tài chính), lần này Bộ Tài chính tiếp tục lấy ý kiến dự thảo nghị đinh sửa đổi Nghị định 125 đối với một số nội dung bổ sung mới so với dự thảo gửi xin ý kiến vào tháng 4 vừa qua. Tại dự thảo này, Bộ Tài chính đã bổ sung quy định về thuế suất thuế NK ưu đãi đối với nguyên liệu, vật tư, linh kiện để sản xuất các sản phẩm hỗ trợ ưu tiên phát triển cho ngành công nghiệp ô tô giai đoạn năm 2019 - 2023, nhằm thực hiện chủ trương, định hướng phát triển CNHT, phát triển các ngành công nghiệp ưu tiên phát triển của Đảng và Nhà nước.

Số liệu của Tổng cục Hải quan tổng hợp đến hết tháng 7/2019, Việt Nam NK ô tô nguyên chiếc các loại đạt 88 nghìn chiếc, trị giá đạt 1,94 tỷ USD, tăng 365,6% về lượng và tăng 319,4% về trị giá so với cùng kỳ năm 2018. Lượng NK này sẽ thu hẹp bớt thị phần của DN sản xuất, lắp ráp xe trong nước, nên các DN này sẽ phải đối mặt với nhiều khó khăn hơn trong bối cảnh hàng rào thuế quan và hàng rào kỹ thuật không còn. Các DN nước ngoài đang dần chuyển sang NK kinh doanh thương mại thay cho việc sản xuất, lắp ráp ô tô. Trước tình hình trên, Bộ Tài chính thấy cần có chính sách kịp thời cho các DN sản xuất, lắp ráp ô tô để duy trì và phát triển sản xuất, tạo công ăn việc làm cho người lao động.


Tác giả: M. Anh