Trạm sạc ô tô điện của VinFast tại Việt Nam.
Trạm sạc nhanh là gì?
Trước khi nghiên cứu tác động của việc sạc nhanh pin ô tô điện, người dùng nên tìm hiểu đặc điểm của kiểu sạc này. Ở các trụ sạc xe điện, chúng ta thường thấy các cổng sạc từ nguồn điện một chiều DC và xoay chiều AC có tốc độ sạc là 60kW thậm chí lên tới 250kW.
Đầu tiên, sạc nhanh đã trở thành một nhu cầu thiết yếu do những tiến bộ đạt được trong phạm vi hoạt động ô tô điện và kích thước pin giúp xe điện di chuyển trung bình từ 211 đến 336km cho mỗi lần sạc.
Tốc độ sạc càng lớn đồng nghĩa với việc thời gian sạc càng nhanh. Do đó, có thể hiểu tại sao việc triển khai các trạm sạc nhanh, siêu nhanh đang được đẩy mạnh và phát triển.
Tại Việt Nam hệ thống sạc xe điện đang hoàn thiện với 40.000 cổng sạc và sẽ đi vào hoạt động trong năm nay. Các trụ sạc bao gồm loại sạc thường AC 11kW, sạc nhanh DC 30kW; DC 60kW và sạc siêu nhanh DC 250kW.
Các trạm sạc nhanh chủ yếu được xây dựng tại các địa điểm công cộng như bãi đỗ xe ban ngày, trung tâm thương mại, trạm dừng nghỉ đường cao tốc hay tại các khu đô thị lớn.
Các nhà sản xuất khuyến cáo rằng việc sạc siêu nhanh chỉ nên dùng trong những trường hợp khẩn cấp hoặc có quá ít thời gian cho việc sạc xe.
Sạc nhanh, nguyên nhân khiến pin bị lão hóa?
Có một thực tế là pin xe điện có tuổi thọ khá hạn chế. Tuy nhiên, các nhà sản xuất pin đã ngày càng phát triển và đưa ra những loại pin tuổi thọ cao, có thể chịu được nhiều lần sạc nhanh đồng thời tăng hiệu suất hoạt động cho ô tô điện.
Theo một nghiên cứu từ phòng thí nghiệm Quốc gia Idaho (Hoa Kỳ) báo cáo rằng: có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến khả năng tự chủ của pin xe điện bao gồm kích thước, nhiệt độ, tuổi thọ hay chu kỳ sạc/xả của pin.
Do việc sạc nhanh ô tô điện giúp giảm chu kỳ sạc/xả của pin trên cùng một quãng đường. Vì thế, sạc nhanh sẽ không làm giảm tuổi thọ của pin hay phạm vi hoạt động của ô tô điện, ngược lại làm cho pin xe điện bền hơn.
Tuy nhiên, việc pin xuống cấp dần dần là điều hoàn toàn tự nhiên, mất khoảng 2% dung lượng mỗi năm. Cùng với đó là quãng đường di chuyển của ô tô điện cũng sẽ giảm theo thời gian.
Nếu có thể, hãy ngắt sạc khi dung lượng pin đạt 80%, sẽ đảm bảo độ bền hơn.
Sạc siêu nhanh pin ô tô điện nhưng đừng quá lạm dụng
Các trạm sạc ô tô điện hiện nay thường chia thành 3 cấp độ bao gồm: sạc chậm, sạc nhanh và sạc siêu nhanh. Khi sử dụng cổng sạc siêu nhanh với tần suất cao có thể sẽ khiến pin ô tô điện hư hỏng nhanh hơn 10% so với sạc chậm.
Các trạm sạc nhanh hiện nay có đầy đủ các công nghệ cho phép bảo quản tốt nhất cho pin và ô tô điện của người dùng, hiệu suất sạc nhanh sẽ không vượt quá mức năng lượng mà pin có thể tiếp nhận.
Đồng thời, để đảm bảo an toàn và tuổi thọ pin xe điện, các trụ sạc sẽ tự động kích hoạt tính năng làm ấm pin trước khi nạp tất cả công suất cho phép và sẽ tự động giảm công suất nếu pin bắt đầu nóng quá hoặc khi pin đạt năng lượng khoảng 80%.
Nếu mức dung lượng trên cung cấp cho người dùng đủ phạm vi di chuyển cho chuyến đi, hãy nên ngắt quá trình sạc để giảm được thời gian sạc, cũng như đảm bảo độ bền cho pin.
Đây là một trong những mẹo tốt nhất để bảo quản phạm vi hoạt động của ô tô điện về lâu dài và tăng tuổi thọ cho pin. Kết luận rằng, các trạm sạc nhanh công cộng hoặc tại nhà, không làm hỏng pin ô tô điện nếu bạn không quá lạm dụng nó.