Một chiếc concept của Toyota được phát triển để sử dụng nhiên liệu hydro được trưng bày tại triển lãm Tokyo Motor Show 2017
Nói về công nghệ nhiên liệu hydro, chỉ có khoảng 2.000 xe đang sử dụng nhiên liệu này ở Nhật Bản và tại các trạm sạc hydro, mỗi ngày may mắn lắm thì mới nhìn thấy một hay hai chiếc xe đến để sạc.
Nhưng điều đó không khiến các nhà sản xuất tại đất nước mặt trời mọc từ bỏ điều này, Toyota và 10 công ty khác của Nhật Bản hiện đang đặt cược vào công nghệ này thông qua quan hệ với một số đối tác mới.
Đối lập với công nghệ nhiên liệu hydro đó là pin. Nếu một trong hai nguồn nhiên liệu đạt được thành công, nó sẽ tạo ra được lợi thế trong cuộc chiến tìm nguồn năng lượng thay thế mới cho các phương tiện di chuyển trong tương lai.
Theo thỏa thuận chung Paris 2016 liên quan tới mục tiêu cắt giảm khí thải các-bon dioxit gây hiệu ứng nhà kính, các quốc gia đã ký thỏa thuận cho biết họ sẽ thay thế các loại xe chạy xăng và dầu diesel bằng các phương án thay thế sạch sẽ hơn.
Anh và Pháp là hai quốc gia tuyên bố sẽ ngừng bán xe sử dụng động cơ đốt trong vào năm 2040. Còn Trung Quốc và Ấn Độ - hai quốc gia đông dân nhất thế giới cũng sẽ từng bước hạn chế các loại phương tiện này.
Thứ gì có thể trở thành sự lựa chọn thay thế cho dầu mỏ?
Một chiếc xe FCV đang sạc nhiên liệu hydro tại trạm sạc của JXTG Nippon Oil & Energy ở Yokohama, gần Tokyo
Đầu tháng 3 vừa qua, Toyota và các đối tác bao gồm cả JXTG Nippon Oil & Energy thành lập liên doanh, gọi là Japan Mobility H2, với mục tiêu xây dựng khoảng 80 trạm hydro vào tháng 3 năm 2022.
Kế hoạch của họ nghiêng về mục tiêu của chính phủ là có 160 trạm hydro vào năm 2020. Hiện tại Nhật Bản mới chỉ có 92 trạm. Các trạm hiện có của JXTG và Iwatani đếu đã được thiết lập riêng biệt với các trạm cung cấp xăng và dầu diesel.
Tại Nhật Bản, tính đến tháng 3 năm 2017, khách hàng sở hữu xe điện đã có khoảng 90.000 xe. Hơn 20.000 điểm sạc điện đã có mặt trên toàn quốc, bao gồm tại các siêu thị và trung tâm thương mại .
Ngược lại, để xây dựng một trạm hydro mất khoảng khoảng 400 đến 500 triệu yen (3,75 - 4,69 triệu USD). Mặc dù chính phủ đã mở rộng trợ cấp tương đương với một nửa chi phí, nhưng chi phí còn lại phải bỏ ra vẫn còn khá lớn nếu chỉ để phục vụ một hoặc hai chiếc xe mỗi ngày, một giám đốc của JXTG cho biết.
Ở thời điểm hiện tại, xe điện đang có một vai trò lớn
Xe điện có ưu điểm mà có thể dễ dàng sạc ngay tại nhà
Nhưng ưu điểm những chiếc xe hydro có phạm vi hoạt động di chuyển dài, có thể chạy 700km đến 800km mỗi lần nạp, trong khi xe điện thường đi từ 300km đến 400km mỗi lần sạc. Thêm vào đó, việc tiếp nhiên liệu hydro chỉ mất khoảng ba phút, trong khi nạp điện cần khoảng nửa giờ.
Để giúp thúc đẩy cả hai công nghệ, chính phủ đang tìm kiếm để sửa đổi các quy định về an toàn về cháy nổ để giúp dễ dàng hơn trong việc xây dựng các điểm sạc điện và nạp nhiên liệu hydro tại các trạm xăng thông thường.
Tất nhiên, khi nói đến cơ sở hạ tầng cung cấp tổng thể, điện đem lại nhiều lợi thế hơn so với hydro. Người dùng có thể dễ dàng sạc cho chiếc xe điện của họ ngay tại nhà. Trong khi cơ sở hạ tầng sản xuất hydro lại khá phức tạp mà vẫn không đủ để đạt được nguồn cung cấp ổn định và hiệu quả.
Toyota Mirai sử dụng nhiên liệu hydro cho phép xe đi được quãng đường dài mà thời gian tiếp lại nhanh chóng
Việc dùng nhiên liệu hybro có thể đạt được những tín hiệu tích cực chỉ khi các sáng kiến có triển vọng đạt được kết quả như mong muốn. Một ý tưởng là sử dụng năng lượng mặt trời dư thừa để chiết hydro từ nước qua điện phân. Và một ý tưởng là sản xuất hydro từ than nâu. Tuy nhiên, các phương pháp này vẫn chưa thực sự hiệu quả.
Hiện nay, xe điện có sức hấp dẫn cực lớn và thu hút sự chú ý của nhà đầu tư. Các công ty đang đổ tiền vào các công nghệ pin để cải thiện hiệu suất hơn nữa, ít nhất là mỗi lần sạc điện có thể đi được quãng đường ngang ngửa với các xe FCV sử dụng nhiên liệu hydro.
Tuy nhiên, Nhật Bản không có ý định từ bỏ giấc mở về khả năng phát triển loại nhiên liệu hydro. Chính phủ muốn phát triển công nghệ trước này để đi trước các nước khác, nhằm tạo ra một "xã hội hydro" và dự định sẽ được phô diễn tại Thế vận hội Tokyo vào năm 2020. Chỉ có như vậy, Nhật Bản mới có hy vọng mở ra cơ hội xuất khẩu nguồn nhiên liệu này.